Wet aan Zee


Column – Rick Evers

Koningin Elizabeth houdt het door haar tradities altijd zo lekker duidelijk. Haar ‘vlag’ – de koninklijke standaard – kan niet halfstok. Die onderscheidingsvlag laat namelijk zien of ze op haar residentie is of niet. Halfstok zou dan betekenen dat ze ergens tussen het hek vast is komen zitten. Hangt de standaard niet op Buckingham Palace, dan is ze er dus niet. Grote kans dat hij dan wappert op de toren van Windsor Castle. Ze vindt dat geen privacyschending. Het hoort erbij. Het land mag wat haar betreft prima weten waar het staatshoofd het land regeert. Die traditie is universeel voor koningshuizen. Koningin Juliana deed er zelfs een schepje bovenop: geen gordijnen voor het raam van haar werkkamer, zodat iedereen die aan Soestdijk voorbijfietste kon zien dat hun koningin aan het werk was. Tegenwoordig slijten tradities als de koninklijke standaard een beetje weg. Wie tijdens het winkelen in Den Haag voorbij Paleis Noordeinde loopt, ziet daar bijna altijd de oranje-blauwe vlag van de koning wapperen. Maar dat wil niet zeggen dat hij er is. Eigenlijk zijn Willem-Alexander en Máxima er vooral op maandagen, als ze er vergaderingen hebben. Verder zijn ze veel op pad en werken ze vanuit hun kantoor thuis, op paleis Huis ten Bosch. Maar in feite wappert toch de koninklijke standaard altijd op werkdagen tussen 9 uur ’s ochtends en 5 uur ’s middags, mits de koning in het land is. Nu is de vlaggenmast dus leeg bij Paleis Noordeinde, omdat het koninklijk gezin van hun vakantie geniet in Griekenland. Honderd procent vakantie is het natuurlijk nooit, want koning is Willem-Alexander 24 uur per dag, 7 dagen per week. Af en toe verschijnt er eens een bericht op social media, als hij en Máxima sporters feliciteren vanwege een bijzondere prestatie. Zo wonnen onze hockeydames van het Argentijnse team en werden ze voor de derde keer op rij wereldkampioen. Dat ontgaat ook hen niet. Maar hij is ook altijd bereikbaar voor de politiek. Terwijl de Tweede Kamer tot begin september met reces is, gaat ander politiek werk toch nog door. Om die reden had Beatrix in haar tijd als koningin altijd iemand van het Kabinet der Koningin in de buurt van haar vakantieadres. Een medewerker die stand-by zat bij de fax, om stukken vanuit Den Haag voor te kunnen leggen aan het staatshoofd. De Belgen vliegen daarvoor tot op de dag van vandaag een medewerker heen en weer om regeringsstukken door koning Filip te laten tekenen. Gelukkig gaat Willem-Alexander wat dat betreft met zijn tijd mee. Er is een speciale app ontwikkeld waarop Willem-Alexander staatsstukken kan tekenen, waar hij zich ook bevindt. Ik zag Willem-Alexander wel eens met zijn iPad bezig, onderweg van A naar B tijdens een streekbezoek. Enkele dagen later staat zo’n wet of koninklijk besluit in de Staatscourant, met de plaats van ondertekening naast de handtekening. En zo ging het vorige week ook met een gemeentelijke herindeling waarvoor een wetsontwerp naar de koninklijke iPad werd verzonden. ‘Alzo Wij in overweging genomen hebben, dat het wenselijk is de gemeenten Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne samen te voegen tot de nieuwe gemeente Voorne aan Zee…’ begint de eerste paragraaf, om af te sluiten met de ondertekening: ‘Gegeven te Ermionida, 14 juli 2022.’ Ik hoop maar dat hij zich daarvoor niet opsluit in een kantoortje en een pak aantrekt, maar gewoon in zijn vakantie-outfit, vlakbij het zwembad, met uitzicht op de baai bij het Griekse vakantieadres, zo’n wet ondertekent. Eenmaal terug op het paleis doet hij het over, volgens traditie, met pen op het originele papier. Vakantie of niet, de koning doet ondertussen zijn (vakantie)huiswerk, zodat het werk in Nederland door kan gaan.

 

 

 

Deze column verscheen eerder in Weekend

Hoffotograaf


Column – Rick Evers

Misschien heeft u wel eens beelden gezien van hoe de fotosessie bij de Oranjes eraan toe gaat. Of hoe de fotografen in het persvak staan te dringen tijdens een ander bezoek van het koningspaar. Met tientallen roepen ze om de aandacht van de royals, allemaal op een kluitje, hoe groot het persvak ook is. ‘Hoogheid!’, ‘Majesteit!’, Máxima!’, ‘Even deze kant alstublieft!’ Wie het voor het eerst meemaakt, vraagt zich vaak af: waarom willen al die fotografen toch dezelfde foto hebben? Vaak hebben kranten en tijdschriften hun eigen fotograaf en tal van freelancers proberen ook hun foto’s te verkopen. Wie kiest voor een creatieve hoek heeft misschien een heel uniek beeld, maar heeft de redactie bij de concurrent iets gezien wat de fotograaf daardoor precies heeft gemist. En dus spelen ze vaak op safe, allemaal bij elkaar, zodat de kans om iets te missen nihil is. Zo gaat het eigenlijk in alle landen. Maar het liefst zouden ze allemaal iets unieks hebben wat hun collega’s niet hebben gefotografeerd. Die kans is maar voor weinigen weggelegd. Erwin Olaf mocht al meerdere portretten maken van het koninklijk gezin, inclusief staatsieportretten van het koningspaar. Voor de unieke serie ter gelegenheid van Amalia’s achttiende verjaardag werd Frank Ruiter gevraagd, beroemd om zijn spel met licht. Het zijn allebei fotografen die niet de Oranjes niet door het jaar heen in de persvakken zien staan. Hun foto’s worden als kunst gezien. Het is jammer voor de fotografen die al jarenlang voor dag en dauw stad en land afreizen om de Oranjes te fotograferen, maar ook wel begrijpelijk. Zulke portretten zijn een andere tak van sport dan nieuwsfotografie, waarbij het gaat om precies op het juiste moment te hebben scherpgesteld en geklikt. De royals zijn dan het onderwerp, maar niet het model dat gewillig een tikje met de schouder nog naar het licht toedraait. Voor de vijfenzeventigste verjaardag van Camilla, de vrouw van prins Charles, nam ze het gasthoofdredacteurschap aan van Country Life. De hertogin van Cornwall woont officieel samen met Charles in hartje Londen, in Clarence House, maar ze hebben allebei ook nog hun eigen huis in de natuur. Charles in Highgrove, Camilla niet veel verderop in Wiltshire: Ray Mill House, wat ze kocht na haar scheiding van Andrew Parker Bowles. Hoewel ze heus wel bij elkaar over de vloer komen, is dit wel de plek waar Camilla graag is met haar kinderen, kleinkinderen en haar honden. Het is ook de plek waar ze zich graag wilde laten fotograferen voor de cover can Country Life. Maar wie vraag je daarvoor? De Windsors kiezen vaak grote namen uit de wereld van de mode, want het is anders dan bij de Oranjes niet uitzonderlijk dat ze poseren voor de cover van een magazine. Mario Testino is zo iemand. In vroeger tijden was het Lord Snowdon die heel wat portretten schoot van de koninklijke familie. Anthony kreeg die naam pas toen hij enkele jaren na zijn eerste fotoshoots met Elizabeth en Philip trouwde met prinses Margaret. Het zal extra ontspannen zijn geweest om met deze fotograaf te werken, omdat ze hem zo goed kenden. Misschien heeft Camilla daarom juist een niet alledaagse keuze gemaakt. De opdracht ging niet naar een gerenommeerde fotograaf die internationaal de meest kunstzinnige covershoots heeft gemaakt, maar naar haar schoondochter Kate. Al sinds jaar en dag maakt zij foto’s van haar eigen gezin die geregeld openbaar worden gemaakt. Bovendien is ze beschermvrouwe van de koninklijke fotografievereniging en van de nationale portrettengalerij. Kate heeft genoeg ervaring voor de camera én erachter. Haar collega’s – of, de professionele fotografen – zullen vast wel even jaloers zijn geweest dat Kate de opdracht heeft gekregen. Toch is hiermee weer een traditie hersteld: een hoffotograaf in de koninklijke familie.

 

 

 

Deze column verscheen eerder in Weekend

 

Strooien met titels


Rick Evers © Frank van Beek
Rick Evers © Frank van Beek

Laatst mocht ik naar een bal. Ze bestaan nog: ouderwetse festijnen met slipjassen, galajurken en her en der wat tiara’s en onderscheidingen. Op de gastenlijst de ene na de andere indrukwekkende naam, inclusief hertogen, baronnen en wat prinsen en prinsessen. Vooral namen die we kennen van straatnamen of uit de geschiedenisboeken. Adellijke titels worden in ons land niet meer gegeven. De laatste die in Nederland in de adelstand werd verheven, was Máxima, toen ze trouwde met Willem-Alexander. Zij werd daadwerkelijk prinses, anders dan de andere dames die introuwden bij de Oranjes. Mensen buiten de koninklijke familie een titel geven, dat kan niet meer in ons land. De eerste koningen van Nederland deden dat nog, om hun dankbaarheid te tonen of om – excusez le mot – te paaien. De Belgische koning maakt geregeld gebruik van zijn recht door bijzondere landgenoten te eren met ’n mooie titel. Zo werd modeontwerper Edouard Vermeulen – favoriet bij Máxima en Mathilde – door koning Filip benoemd tot baron. Eén van die mooie Britse koninklijke tradities is dat de koningin haar kinderen en kleinkinderen titels kan geven. Zo werd William bij zijn huwelijk de Hertog van Cambridge en Harry die van Sussex. Het waren geen nieuwe titels, maar ze waren na het uitsterven van hun lijn van hertogen in ongebruik geraakt. Elizabeth blies er het stof van af en gunde de titels een nieuw leven. Het leuke is dat Cambridge zich zo extra verbonden voelt aan ‘hun’ hertog en hertogin, William en Kate. Zo was het ook extra speciaal toen Harry en Meghan een bezoekje brachten aan ‘hun’ Sussex. In Zweden hebben ze een variatie hierop: bij de doop van prinsjes of prinsesjes krijgen ze een hertogdom, inclusief historische hertogenkroon die onderdeel wordt van het wapen en het monogram. Al op jonge leeftijd nemen de ouders de jonge hertog(in) mee om bijvoorbeeld een natuurparkje of een speeltuin te openen. Verbonden met de regio van doop tot dood. In Nederland hebben we ook tal van ongebruikte titels. Behalve Koning en Prins(es) der Nederlanden en Prins(es) van Oranje-Nassau zijn er nog zo’n veertig titels, waarvan de bekendste toch wel Graaf van Buren is. Willem-Alexander is die er wat mee kan gaan doen. Bijvoorbeeld besluiten om naar Brits voorbeeld bij het huwelijk van zijn dochters te gaan strooien met zulke titels. Dat Amalia en haar man Markies en Markiezin van Veere worden. Amalia blijft natuurlijk als kroonprinses vooral de Prinses van Oranje, maar dan heeft haar man ook nog een eigen titel. Zo was Elizabeth ook Hertogin van Edinburgh, maar in de praktijk voerde alleen Philip de titel als hertog. Dan maken ‘we’ Alexia Barones van het Land van Cuijk worden en wie weet wordt Ariane dan Vrouwe van Baarn, Ter Eem en Soest, zodat tot in lengte van jaren een koninklijke link blijft in de regio van Soestdijk en Drakensteyn. Het zou het oranjegevoel in de regio ongetwijfeld ten goede komen. Maar het kan ook verkeerd gaan. De stad York wil graag van haar hertog af. Ze pleiten al een tijdje om dat bij wet gedaan te krijgen. Maar ook in Engeland is het zo dat adeldom toegekend wordt door het staatshoofd. Het afpakken is dan weer nergens geregeld, tot op heden. Want deze Hertog van York is niet bepaald van onbesproken gedrag: prins Andrew. Ook politici in de Schotse Hooglanden, waar Andrew de titel Graaf van Inverness draagt. Hetzelfde geldt voor zijn Noord-Ierse titel Baron Killyleagh, waar de dorpsbewoners hun baron ook liever kwijt dan rijk zijn. Wat dat betreft is er misschien een voordeel met al die slapende titels in Nederland. Bij ons zijn er zo veel discussies, maar niet in plaatsen die van hun graaf, hertog of baron af willen…

 

 

 

Foto: Rick (rechts) in gesprek met de Roemeense prins Nicolae op het Tulpenbal

Oranje-soap

Het duurt nog even, op 7 december 2021 wordt prinses Amalia achttien jaar. Al jaren krijgt de jonge Prinses van Oranje kritiek. Over haar uiterlijk, dat haar toekomst vaststaat vanwege de plek waar haar wieg stond, over haar schoolkeuze… Iedereen lijkt er wel een mening over te hebben én die te mogen ventileren. Zo ook over de uitkering die ze zal krijgen. Op jaarbasis krijgt ze ruim 2,5 ton gestort en daarnaast maar liefst 1,3 miljoen euro om haar kosten te dekken. Én ze krijgt, als ze dat wil, een huis op kosten van de Staat. Dat heeft ze natuurlijk niet bedacht, ook Willem-Alexander niet en zelfs niet Beatrix. Koningin Juliana zette in 1972 een handtekening onder die wet waar – jaar in, jaar uit – discussie over is. De kroonprinses van toen was Amalia’s grootmoeder Beatrix, toen een 38-jarige vrouw met drie kinderen, die al ver onderweg was in de richting van het koningschap. Ze gaf etentjes met interessante tafelgenoten, om meer te weten te komen over wat er in de maatschappij leeft. Ze had haar eigen secretariaat, een eigen kleine hofhouding, om haar te ondersteunen bij het werk dat ze al deed tijdens bezoeken in het land. Logisch dat daar een budget tegenover staat. Maar voor Amalia, die hoogstwaarschijnlijk nog een jaar of vijf gaat studeren, is de situatie natuurlijk anders. Ook anders dan haar zusjes, die niets krijgen. Amalia zou de hoogste studiefinanciering van Nederland krijgen, zonder dat ze er wat voor terug hoeft te doen. Behalve dan aanwezig zijn op Prinsjesdag, mee in de koets en wuiven vanaf het balkon. Vandaar ook dat koning Filip en koningin Mathilde, de ouders van Amalia’s collega-kroonprinses Elisabeth van België, aangaven voorlopig af te zien van de toelage. Heel sympathiek. Willem-Alexander ziet het anders: het staat zo in de wet en het is niet aan hem, maar aan de Tweede Kamer om dat te veranderen. Voor beide koningen valt wat te zeggen. Maar de focus ligt op Amalia, die er vast ook zelf een mening over heeft, maar zich niet in het debat kan mengen. Een meisje waarvoor in heel Nederland in december 2003 een gekte was losgebarsten. Er werden bomen geplant, munten geperst, postzegels gedrukt en rollen beschuit met oranje muisjes gegeten. Heel Nederland leefde mee, net zoals bij het huwelijk van Willem-Alexander en Máxima. Het koningshuis ligt altijd onder een vergrootglas. Hun leven wordt niet voor niets vaak symbolisch omschreven als een gouden kooi, waar het hele land naar de bewoners kijkt, er een mening over heeft, maar van terugpraten eigenlijk geen sprake is. Het heeft nog wel het meest weg van een soap, waarin lief en leed wordt gedeeld, steeds weer nieuwe castleden geïntroduceerd worden, getrouwd wordt en gescheiden en door de kijkers getreurd wordt om de dood van een prominente speler in de serie. En dat is bij een koningshuis niet anders. Een koningshuis dat met beide benen in de samenleving staat, zorgt ervoor dat iedereen meeleeft en er een mening over kan hebben. Houdt die soap dan nooit op? Eigenlijk niet. Zelfs als de monarchie wordt afgeschaft, blijft de familie Van Oranje beroemd. Misschien worden ze dan alleen maar interessanter, als ze net als andere BN’ers de aandacht nodig hebben. Wat Amalia betreft, heb ik goede hoop voor de toekomst. Uitspattingen zoals de trip naar Griekenland, terwijl iedereen opgeroepen wordt thuis te blijven, zie ik haar niet doen. Ze is een stuk serieuzer en diplomatieker dan haar vader. Misschien verrast ze vriend en vijand – fans en haters van de soap – door op haar achttiende verjaardag met de oprichting van een Prinses Amalia Fonds, waar ze 1,5 miljoen startkapitaal in gaat storten. Maar het is aan haar om daarover te beslissen…

Deze column verscheen in ForYou Magazine.

Touch of Máxima

Welke vrouw zou nou niet eens willen snuffelen in de garderobe van koningin Máxima? Stiekem zou ik dat ook wel eens willen. Maar hoe die koninklijke kledingkast eruit ziet, dat blijft het geheim van Paleis Huis ten Bosch. In mijn werk kan ik Máxima geregeld wat vragen, maar een vraag over mode is taboe. Het hele onderwerp blijkt ‘te privé’. Zou Máxima kleding dan echt zien als een noodzakelijk kwaad? Het zou toch leuk zijn als ze onder eigen woorden brengt dat ze soms de Nederlandse mode promoot, met ontwerpen van Jan Taminiau en Claes Iversen. En of het nou een statement is, dat ze twee keer in exáct dezelfde outfit naar Enschede afreisde. Of een foutje… We zullen het niet weten, ook de Rijksvoorlichtingsdienst vindt zoiets strikt privé. De schuld van de styliste? Die heeft onze koningin niet. Ze krijgt wat hulp van haar kamenier, in vroeger tijden een hoveling die daadwerkelijk helpt bij het aankleden. Maar zo ver gaat het bij Máxima niet. De kamenier is ook zeker geen styliste. Iedereen die zichzelf een beetje ster mag noemen, heeft er een. Máxima niet. Ze is vooral enorm efficiënt en weet goed wat ze wel en niet wil. Via internet koopt ze kleding voor haar vrije tijd, maar ook een vuurrode ready-to-wear-Valentino kwam zo per post naar haar toe, om vervolgens tijdens Prinsjesdag te worden gedragen. Van een dagje shoppen maakt ook onze koningin gewoon een dagje uit. Ze rijdt het liefst zelf helemaal naar Brussel – voldoende tijd om telefonisch bij te kletsen met Argentijnse familie en vriendinnen – om daar bij modehuis Natan haar kleding uit te zoeken voor het komende seizoen. Ontwerper Edouard Vermeulen hoeft haar niets aan te smeren, ook niet te vertellen wat haar zou passen. ‘Ze weet dat perfect’, Wat setjes uit de collectie, ze struint zelf wat door de rekken, en soms zijn er wat verzoeken. En het fijne is, daarbij heeft ontwerper Edouard Vermeulen altijd bijpassende schoenen, tasjes en accessoires, zodat de koningin daarvoor niet verder op pad hoeft. Soms wordt het haute couture, maar meestal prêt-a-portèr met een touch of Máxima. Na zo’n bezoek is Máxima helemaal klaar voor de komende maanden, en kan ze telkens weer wat anders uit de kast trekken. Koningin Beatrix zou het anders hebben gedaan. Zij had haar specifieke ontwerpers en bijna elke outfit was gemaakt voor een specifiek moment. Het was geen uitzondering als haar kleding voor de zevende keer werd doorgepast, voor ze er daadwerkelijk mee naar buiten ging. Maar welke vrouw heeft daar in 2020 de tijd voor? Onze koningin is bovenal praktisch. ‘Een dag heeft maar 24 uur,’ zegt ook koningin Máxima…

Deze column verscheen in ForYou Magazine.

Onsportieve Harry-schopper

Beste minister, 

Na een paar jaar voor je gewerkt te hebben als Senior Ambtenaar, wil ik voortaan op een andere manier mijn geld gaan verdienen. Ik hoop dat je begrijpt dat ik mijn zakenreizen op jullie kosten, als Senior Ambtenaar, wel zal blijven maken. Daarbuiten wil ik ook als Senior Ambtenaar van het Ministerie bekend blijven staan, misschien af en toe voor jullie nog een klusje doen, maar met name búiten ons beleidsterrein op andere plekken mijn geld verdienen, zonder jullie bemoeienis. Ook graag zonder de PR- en Communicatie-afdeling van het Ministerie. Het lijkt me een goed idee om zelf te bepalen wie ik uitnodig, welke journalisten bijvoorbeeld, zonder daarbij te hoeven letten op het recht op vrije nieuwsgaring of vrijheid van meningsuiting. Hopelijk kun je snel je akkoord geven, want ik laat het de wereld over een paar dagen weten.


Groetjes, Harry

Het klinkt redelijk bizar toch, als deze Haagse Harry zo’n brief naar zijn hoogste baas stuurt?  Natuurlijk kun je niet en/en. Je neemt ontslag en kiest voor wat anders, maar al je voordelen aan werken bij de baas verlies je dan. Alleen die bewuste Harry, die tot voor kort in Windsor woonde, denkt dat het logisch is. Hij was van plan ‘Royal’ te blijven, hij had als verdienmodel ‘Sussex Royal’ onder meer als merknaam laten vastleggen. Nu heeft hij samen met Meghan een lijst met repliek op zijn website opgesteld, met een hoge zuurgraad van hun ongenoegen. Onder meer over het feit dat hij en Meghan hun predicaat van ‘Koninklijke Hoogheid’ niet meer actief zullen gebruiken (maar ho even, ‘formeel blijft het Zijne Koninklijke Hoogheid de Hertog van Sussex en Hare Koninklijke Hoogheid de Hertogin van Sussex’, schrijven ze duidelijk op hun website) en ook de term Royal voortaan achterwege laten. ‘Oké,’ lijkt de ambtenaar te zeggen, ‘dan gebruik ik de naam van het Ministerie niet, ook al heb jij er alleen in ons eigen land recht op, en daarbuiten niet. Dus mag ik die naam wel gebruiken. Maar dat respecteer ik. Maar ik wil het wel even specifiek benoemen. Naar jou, en naar de buitenwereld die dit leest.’ Letterlijk op hun site: ‘Ook al is er buiten het Verenigd Koninkrijk geen juridische grond over het gebruik van het woord Royal’. Nog even een steek onder water van het paar naar de Koningin.

Als je niets met de waarden hebt van het Britse Koningshuis, zoals Harry en Meghan laten blijken, waarom zou je dan zo krampachtig vast willen blijven houden aan de bijbehorende titels en privileges? Wat mij betreft zijn Harry en Meghan erg onsportieve verliezers. En bovendien zeer respectloos. Het is niet alleen de grootmoeder van Harry tegen wie lijnrecht in wordt gegaan, een dame van bijna 94. Ze zit ook nog eens al 68 (!) jaar in haar functie, nog altijd stevig in het zadel. Het ambt van Koningin, waarvan de meest voorname taak is de monarchie van generatie op generatie ongeschonden over te dragen. Daarbij kun je herrieschoppers als Harry – Harry-schoppers – toch beter kwijt dan rijk zijn? 

Harry en Meghan, bel even met Constantijn en Laurentien…

Dat prins Harry en Meghan verandering wilden, daar kijk ik niet van op. Bijna twee weken geleden voorspelde ik in Koffietijd nog dat er wel eens een dergelijke mededeling zou kunnen komen. Morgen gaat prins Harry om tafel met zijn oma, vader en broer, oftewel het staatshoofd, de troonopvolger en diens opvolger. Dat die ‘not amused’ zijn vanwege de bijzondere stap van het paar, de Hertog en Hertogin van Sussex, zal iedereen begrijpen. Elizabeth is niet alleen Harry’s oma, maar ook al bijna 70 jaar de monarch, het hoofd van de Gemenebest en het familiehoofd. Die zal zich rot zijn geschrokken door de actie van de Sussexes om commercieel te gaan én een rol binnen de koninklijke familie te behouden. Daarover zouden ze op zijn minst overlegd moeten hebben. In plaats daarvan hebben ze achter haar rug om de titel, die ze van haar kregen bij hun huwelijk, als merknaam laten registreren: ‘Sussex Royal’. Bovendien moet voor het gebruik van het predicaat ‘Royal’ (Koninklijk) toestemming worden gevraagd. Wat zal Elizabeth ervan vinden, dat haar kleinzoon magazines en kleding gaat verkopen, maar intussen ook uit haar naam – en op staatskosten – overzeese reizen wil blijven maken?

Nee, dat kan niet, Harry en Meghan. Niet als je daar geen goede afspraken over hebt gemaakt. Dat klinkt misschien kinderachtig, je oma om toestemming vragen. Maar het gaat hier niet om júllie, maar een eeuwenlange familiegeschiedenis, waarbij Elizabeth ook niet aan haarzelf denkt, maar aan de toekomst: de Kroon moet ongeschonden door naar de volgende generatie. Daarbij past geen egoïstisch koppel dat niet de lasten (media, verplichtingen, geen commerciële activiteiten, geen interviews) maar wel de lusten wil (inkomen van papa’s landgoed, wonen in een door belastingbetalers gerenoveerd landhuis, beveiligers en mooie reizen namens de Koningin maken). Nee, als je van dat alles af wilt, kies er dan voor om net als jullie zoon Archie door het leven te gaan: zonder titel, als Harry en Meghan Mountbatten-Windsor. Ga in de luwte leven en bouw daarmee het recht op om met rust gelaten te worden. Of…

Doe zoals Constantijn en Laurentien. Zij kregen nooit een staatstoelage. Ze moeten zelf voor hun inkomen zorgen. Ze wonen niet in een paleis of in een door de Koning beschikbaar gesteld paleis of villa. Hun hoekhuis staat in hartje Den Haag, zonder marechausseepost voor de deur of beveiliging in hun nek als ze bij de AH hun boodschappen doen. Ja, ze zijn commercieel, ze werken voor hun geld via hun eigen bedrijven. Maar daarover hebben ze overlegd met het staatshoofd en de regering. En met hun werk maken ze het land mooier en beter. De prins zet zich in voor Nederlandse startups, de prinses onder meer voor laaggeletterdheid en het klimaat. Daarbij pochen ze niet met hun naam, maar laten ze hun titel weg. En als de Koning hen nodig heeft, dan zijn ze er. Constantijn begrijpt de lasten en de verplichtingen die zijn titel en familie met zich meebrengt en heeft daar respect voor. Af en toe verrichten ze namens de Kroon een verplichting – zonder daarvoor een vergoeding te krijgen! – om daarna weer snel in de anonimiteit en het gezinsleven te duiken. Harry en Meghan, bel eens even met Den Haag. Prins Constantijn en prinses Laurentien kunnen jullie heel wat nuttige tips geven om te balanceren met de kroon, de kinderen en het werk.

Waar was Amalia?


Vooraf had ik me nog afgevraagd wie erbij zouden zijn: krijgen we voor het eerst de vijf kleinkinderen van prinses Christina te zien? Dat bleek niet zo. Maar dat de drie koningsdochters in Griekenland achter zouden blijven, had ik niet verwacht. Toegegeven, het zou voor hen puur een beleefdheidsbezoek zijn, naar de uitvaart van oma’s zus. De prinsessen zagen haar niet al te vaak, omdat ze vooral in het buitenland verbleef. En natuurlijk, het is zomervakantie en die is heilig voor de Oranjes. Dat laat ook de baard van Willem-Alexander zien, die ritueel pas voorafgaand aan de eerste werkdag weer afgeschoren wordt. Was die vakantie de reden dat de drie prinsessen op het vakantieadres waren achtergebleven? Amalia, Alexia en Ariane hadden nog een week relaxen voor de boeg. Zoals Willem-Alexander tijdens de zomerfotosessie zei, mogen er ook geregeld vrienden van de prinsessen mee naar het Griekse vakantiehuis. De dochters, 15, 14 en 12 jaar, zullen daar het hele schooljaar naar uitgekeken hebben, chillen met hun vriendinnen aan het zwembad. En Willem-Alexander en Máxima zullen zich hebben gerealiseerd dat hun meiden hun portie uitvaarten voor lange tijd wel hebben gehad. Eerst zagen ze van nabij hoe hun oom Friso in coma raakte en uiteindelijk overleed. Het grote verdriet van hun tante Mabel, hun oma Beatrix en vooral ook bij hun eigen vader is nog altijd aanwezig. Vervolgens ging het slecht met hun opa, Jorge Zorreguieta. Nadat hij was overleden, vloog de koning met zijn dochters halsoverkop naar Argentinië voor de uitvaart. En vorige zomer kregen Amalia, Alexia en Ariane te horen dat hun liefste tante was overleden: Máxima’s zus Ines. Heel wat tranen hebben er gevloeid. Misschien zou het voor de buitenwereld logisch zijn geweest als op zijn minst Amalia meekwam met haar ouders voor de uitvaart van haar oudtante. Maar behalve de toekomstige koningin is ze ook de oudste zus, die er voor haar eigen zusjes moest zijn in Griekenland.